Een origineel bronzen beeld, wat is dat juist?

Origineel kunstwerk, épreuves d’artiste, EA, 8 + 4, het zijn allemaal termen waarmee gejongleerd wordt als het om bronzen kunstwerken gaat. Hoe zit dat juist? Francis Dedrie, zaakvoerder van Early Birds Art Gallery, schept duidelijkheid.

Als een beeldhouwer een werk maakt, dan boetseert hij dat eerst, bijvoorbeeld in klei. In de bronsgieterij kunnen er daarna, met de verloren-wastechniek, in principe een onbeperkt aantal afgietsels van gemaakt worden. Toch worden enkel de acht eerste afgietsels als ‘origineel’ beschouwd. Daarnaast zijn er nog vier extra mogelijk, de épreuves d’artiste of artist proof’s. Die zijn eigendom van de kunstenaar, die ermee doet wat hij wil. 

De verschillende bronzen beelden krijgen elk een nummer. De ‘originele’ acht bronzen beelden worden Arabisch genummerd (1 tot 8) en de épreuves d’artiste krijgen Romeinse cijfers (EA I tot IV).

 

 

Toch is in de 8 + 4 reeks geen enkel bronzen beeld 100% identiek. Het bronsgieten is een ambachtelijk, manueel proces. Alle exemplaren worden ook niet in één keer gegoten. Dat beslist de kunstenaar. Tussen het eerste en het laatste kunstwerk uit de reeks zit soms jaren. De nummering hoeft ook niet chronologisch te gebeuren. Als een verzamelaar enkel het exemplaar 2/8 wenst te kopen, dan geeft de kunstenaar de bronsgieter de opdracht om eerst het nummer 2/8 te maken.

De geschiedenis van 8+4

Om hun werk te beschermen, maakten kunstenaars in Frankrijk vanaf het einde van de 19e eeuw afspraken met hun gieterijen om gelimiteerde reeksen te maken. In 1966 werd de regel acht reproducties en vier épreuves d’artistes wet. Ook België en Nederland baseren zich op deze Franse rechtspraak. In de praktijk wordt het gros van de werken in 8 + 4 exemplaren gegoten. Dit is ook het geval bij de meeste artiesten die wij in de galerij vertegenwoordigen. 

 

 

In principe staat het de kunstenaar vrij om te bepalen hoeveel stukken er gegoten worden. Hij of zij kan ook gaan voor een pièce unique, of kiezen voor vijftig of honderd afgietsels die bijvoorbeeld als relatiegeschenk of awardbeeld dienen. Alles begint en eindigt bij de kunstenaar. Die mag al deze beslissingen nemen.

Onze tip!

Wil je graag een bronzen beeld kopen? Francis Dedrie, zaakvoerder van Early Birds Art Gallery: “Koop vooral een beeld dat je mooi vindt, waar je over nadenkt en blijft aan denken en waar je positieve emoties bij voelt. Als gallerist geef ik je naast het esthetische graag de context en het verhaal van het kunstwerk en de kunstenaar mee, zodat je het bronzen beeld nog beter kan plaatsen. Bij de beelden die je in onze galerij koopt, wordt altijd duidelijk de editie aangegeven. Dus of het om een origineel of artist proof gaat, eveneens als het editienummer.”